UNISHTUVANJETO NA MAKEDONIJA OD STRANA NA BUGARSKIOT CAR KALOJAN

-- Makedoncite stradale od Bugarite i vo vremeto na t. n.
Vtoro bugarsko carstvo (za chij etnichki sostav podocna kje pishuvame).
Posebno poznat po nesrekjite shto mu gi donel na makedonskoto
naselenie bil vladetelot na ovaa drzhava Kalojan (inaku, Kuman po
etnichkata pripadnost). Zaradi zlodelata shto gi izvrshil vo Trakija i vo
Makedonija, Romeite go narekle Skili-Jovan (Kuche-Jovan). Toj najprvo go unishtil makedonskoto knezhestvo na Hrs (osnovano vo 1185 godina), a podocna unishtil i drugi makedonski gradovi. Nivnoto naselenie go ubival ili go plenel vo ropstvo, dodeka imotite im gi pljachkal i se shto mozhel nosel vo Bugarija.
Za negovite zlodela vrz makedonskiot narod postojat niza drevni
svedoshtva od toa vreme. Taka na primer, Vladislav Gramatik (koj zhiveel vo Rilskiot manastir) napishal:
"Toj Kalojan pri sekoe vrakjanje od borbite shto gi vodeshe
protiv Romeite, ja pustoseshe makedonskata zemja i izvrshuvashe mnogu zhestokosti vrz naselenieto. Zasolnitata im gi rueshe do temel, a mnogu narod odvede vo plenstvo i go preseli preku Dunav".
I ovoj dokument e objaven vo bugarska kniga (Petar Nikov:
Materiali za srednovekovnata istori® na BÍlgari® - PSp, kn. 55-56,
s.250, cit. spored Sarisa Paraos, cit. delo), a od nego gledame deka car
Kalojan ne go zaboravil stariot azijatski obichaj da pleni narod i da
Gi vodi plenicite daleku od svoite rodni ognishta.
Za nesrekjite shto car Kalojan im gi nanesol na Makedoncite
svedochi i vizantiskiot pisatel Nikita Honijat:
"Najpravilno bi bilo da se kazhe deka nikogash dosega chovechko oko
ne videlo, nitu chovechko uvo ne slushnalo, nitu pak takvo neshto doshlo
do chovekovoto srce, kako shto beshe toa shto Kumanite i Bugarite go napravija za vreme na nivnite naleti. Golemite, poznati i dotogash mnogunaseleni gradovi, prekrasnite sela okolu niv, uredno obrabotenite polinja i livadi, cvetnite gradini, koi izobiluvaa so plodovi poradi nivnoto napojuvawe od okolnite rekichki, visokite dvorci, preubavite umetnichki soyidani i naslikani so razni boi palati, udobnite banji, natezhnatite od plodovi lozja, obilnite so zhetva nivi i iljadnici drugi predmeti, koi se proizvod na razlichni sezoni, koi ja raduvaat zemjata i koi go pravat nashiot zhivot vo nea prijaten, sladok
i posakuvan - seto toa, otkako naselenieto beshe istrebeno, stana
zhivealishte na ezhovi i na divi zhivotni. Ako nekoj mozheshe da frli samo
eden pogled na seto toa - ispolnet so bolka - kje se udreshe vo gradite i so solzi vo ochite kje kazheshe deka go videl rushenjeto na vselenata... Vo mojot jazik ne postojat takvi izrazi shto kje bidat dostatni za detalno i celosno nabrojuvanje na site nivni mnogubrojni zlodela... No, toa im beshe malku. Tie sakaa da go dostignat krajniot vrv na svojata zhestokost...Eve, na primer, koga nekoj od niv umiraa od prirodna smrt ili od vojna, tie gi zakopuvaa so niv i nivnite konji na koi javale, lakovite i strelite i ostrite im mechevi, no vo istite grobovi zhivi gi zakopuvaa i plenetite Romei...Taka, ovie varvari nemaa nitu merka, nitu granica za svojata nechovechnost". (S. Paraos, cit. delo, citirano spored bugarski izvori).

I ova potresno svedoshtvo dovolno zboruva za toa kolku nie
Makedoncite i Bugarite sme bile eden narod.

Nikita Honijat gi opishuval i pustoshenjata na carot Kalojan vo
Gradot Serez. Ova svedoshtvo e objaveno vo prethodno citiranata HristomatiÔ po istoriÔ na BÍlgariÔ, kade shto na str. 271 pishuva:

"Latinskata vojska bila napolno razbiena i taa vo begstvo se
upatila kon Ser, no ne bila vo sostojba da ja zakluchi gradskata porta
na Ser. Na toj nachin Vlasite, koi gi brkale begalcite, se vovlekle vo
gradot zaedno so niv. Taka gradot bil zazemen. Potoa gradot bil izgoren, a
gradskite steni bile razrusheni. Mnozina plenici bile okovani i
odvedeni..."

Iako, vo vojskata na Kalojan imalo Vlasi, ovoj termin vo
Ovoj dokument se odnesuva i za Bugarite od negovo vreme, bidejkji i tie bile sostaven del od negovata vojska.
Vo vrska so pohodot na Kalojan vo Makedonija i vo Trakija,
vizantiskiot pisatel Nikifor Grigora zapishal:
"Makedonskite i trakiskite gradovi bea celosno unishteni,
otkako prethodno dozhiveaja mnogu nesrekji tu od Latincite, tu od Bugarite i Skitite.
Ushte shto li se ne im napravija na hristijanite ovie krvozhedni
narodi... (V.Zlatarski: Istori® na bÍlgarskata dÍrzhava prez Srednite vekove, III,266)".
Vo Dejanijata na Sveti Dimitrija isto postoi svedoshtvo vo
Vrska so pustoshenjata na bugarskiot car Kalojan vo Makedonija:
"Togash vladetel na Bugarite bil Kalojan... Toj, otkako ja
prebrodil cela Makedonija, gi opustoshil site oblasti, do temel gi
srushil osnovnite kreposti, pljachkosuval i go ispustil i go preselil celato naselenie pokraj bregot na rekata Dunav - so eden zbor, go prestoril vo pustina sekoe mesto shto go napadnal. Potoa toj nezadrzhlivo se upatil protiv Solun, zaedno so svojata vojska, koja bila pobrojna i od morskiot pesok i koja se sostoela od Bugari, Kumani, Tatari, Hazari...(HristomatiA PO ISTORIA NA b'LGARIA, 1964, s. 273)".
Znachi, bugarskiot car Kalojan ja pustoshel Makedonija i gi
Ubival Makedoncite so svojata vojska, od koja golemoto mnozinstvo (pokraj
Bugarite)bile negovite rodnini, t.e. turko-tatarskite pleminja: Kumani, Tatari i Hazari.
Konechno,za zlodelata na carot Kalojan vo Makedonija postojat
I togashni bugarski izvori.Taka, na primer,bugarskiot patrijarh Evtimij
Vo vrska so osvojuvawata na Kalojan zapishal:
"Koga Kalojan sfati deka grkoto carstvo e nemokjno (poradi
napadite na Latincite), mashki pochna da vojuva protiv toa carstvo.
Pritoa zapleni i unishti mnogu gradovi i sela. Se shto imashe cena, go sobra i go prenese vo svojot slaven grad Trnovo, a site lu|e i siot dobitok gi preseli vo svojata drzhava". (S. Paraos, cit. delo).
Koga sme kaj unituvanjata na Makedonija i na Makedoncite od
Vremeto na car Kalojan, da kazheme ushte eden interesen podatok. Imeno, poznato e deka ovoj car prezel opsada protiv Solun. Za vreme na ovaa zhestoka opsada Makedoncite od Solun, i staro i mlado, so site sili go branele svojot grad.
Dodeka mazhite vojuvale, zhenite se denokjno bdeele vo crkvite, molejkji go
sveti Dimitrija Solunski da im pomogne. Tokmu koga se chinelo deka
gradot kje padne, Kalojan bil ubien od svojot boljarin Manastar. Ova solunchanite go primile kako delo na sveti Dimitrija. Ottogash na freskite i na ikonite vo Makedonija sveti Dimitrija se slika so dolgo kopje, javnat na konj, kako proboduva vojnik, oblechen vo bugarska vojnichka uniforma. (Gjorgji Radule, cit. delo, str. 144).

(Izvadok od knigata - bestseler "Etnogenetskite razliki pomeghu
Makedoncite i Bugarite" od Aleksandar Donski, dosega objavena vo tri izdanija)

TЕСТАМЕНТОТ НА АЛЕКСАНДАР ТРЕТИ МАКЕДОНСКИ:

Тестаментот е направен од Царот Александар, син на Амон (Бог на Сонцето) и Олимпија.

1. Ако моето дете од жена ми Роксана е машко, тој пред сите други треба да биде цар на Македонија, а во меѓувреме, синот на Филип, Аридеј, да биде лидер на Македонците. Ако детето од мојата жена Роксана, биде женско, дозволете Македонците да видат дека таа е одгледана и омажена на начин што доликува на мене и мојот ранг и дозволете да си избере Цар - човек за кој тие мислат дека е достоинствен за тоа. Човекот така избран треба да биде Цар на Македонија...

2. На мојата мајка Олимпија и го доделувам правото да живее на Родос, место кое таа го пожелува и Царот на Македонија треба секоја година да проверува дали и се дава се што и се давало за време на мојот живот.
Додека Македонците одлучат да наименуваат Цар, Царот Александар, син на Амон и Олимпија, го одредува Кратер за надгледувач на целото Царство на Македонија, и му ја дава за жена Кајнан, ќерката на Филип, поранешниот Цар на Македонија. Лизимах, го ставам одговорен за Тракија, и за жена му ја доделувам Солунка, ќерката на Филип, поранешниот Цар на Македонија (ПС. - Калл. 3.33.13). Леонид го задолжувам за Хелеспонт и му ја давам раката на сестрата на Холкид, Клеона. Го назначувам Еумен, мојот секретар, за владетел на Кападокија и Пафлагонија.

3. Изјавувам, островите да бидат слободни: да ги задржат нивните претходни посесии и да бидат автономни.

4. Го назначувам Антигон, владател на Памфлија, Луција и Голема Фригија и го ополномоштувам за Карија и Асандер, како и територијата која што лежи под реката наречена Халис; преку оваа земја го назначувам владетел Антипатар. Владетел за Силисија е Никанор, и Питон за Сирија, воедно и за т.н. Месопотамиска Линија. Бабилон и неговите придружни територии ги доделувам под команда на Селеукит, кој е мој воен придружник. За Феникија и Келе-Сирија го ополномоштувам Мелагер. Кралството на Египет го оставам на Птоломеј и им го одобрувам бракот со мојата сестра Клеопатра.

5. За владеење на областите кои лежат помеѓу границите на Бабилон и Бактрија, го назначувам Пердика, на кој му ја поклонувам мојата жена Роксана, Бактриската ќерка на оксиартите. Народот на Родос треба да се награди со 300 таланти злато од царското богатство за разубавување на нивниот град; воедно и 40 тримери и слободна годишна надокнада од 20.000 медимни Египетско жито и 20.000 медимни пченица од регионите од Азија, придодадени на Родос. Исто така, давам команда за преместување на гарнизонот, што јас го оставив таму.

6. Свештениците во Египет да бидат наградени со 2.000 таланти единици злато од јавниот приход, а Птоломеј да се погрижи за транспортот на моето тело до Египет, за кое понатаму најдобро ќе се грижат свештениците од Египет. Саркофагот во кој ќе биде положено моето тело да биде направен во вредност од 200 таланти злато.

7. На Тебјаните од Беотија, да им се доделат 300 таланти за реновирање на нивниот град, а на оние што принудно избегаа од таму како резултат на војната, им го надокнадувам нивниот имот од кој ги лишив. Сметам дека достатно беа казнети со нивната сесрдна опозиција кон мене. На Атињаните да им се додели златен трон за храмот во Минерва и златни службени алишта. Моето лично оружје и одликувања и 1000 таланти единици сребро да се остави во храмот на Хера на Аргос, додека на Аполон во Делфи, сите слоновски оружја и две кожи од змии, а воедно и 100 златни суди садови со кои се чествувале Боговите. На народот Милес и од Книдија да им се доделат по 150 сребрени таланти.

8. Тасе (Таџилес) да биде владетел на оние делови од Индија кои граничат со Индиската река. Перо (Перус) на оние делови помеѓу реката Хидаспес и Хиндус. Го назначувам таткото на мојата жена, Роскана, за владетел на Паропанисада и Сибиртија, да владее со Арахосија и Кедросија. Командата ја предаваме на Стамен (Стасанор) од Соли за да владее со Арија и Арангија.
Филип да владее со Бактријците. Партеја што ја придружува Хиркалија јас ја давам на Фратафернеј, а Карманија на Тлеполем. Пеце (Пеуцестас) треба да владее над Персијанците. Од сите владеења да биде изоставен Оксидат, а Кратер да владее со Медеа. Аргир (Аргеус) да биде отстранет од Сусија, а Коен (Цонеус) да владее наместо него.

9. За владател на Илирите го назначувам Холкија и го наградувам со орден од 500 реквирирани, одземени коњи и 3000 таланти сребреници, кои треба да ги искористи за правање статуи на Александар, Амон, Минерва, Херкул, Олимпија и мојот татко Филип и нив да ги смести во гробницата на Олимпија. На луѓето на кои им доделив високи функции да постават позлатени статуи на Александар во Делфи и Атина. Птоломеј да постави позлатени статуи во Египет на Александар, Амон, Минерва, Херкул, Олимпија и мојот татко Филип.

10. Сведоци на ова да се Олимпискиот Јупитер, нашиот предок Херкул, Минерва, Марс, Амон Сонцето (Амонма) и успехот на Цар Александар. Доколку некој од наброените, постапи спротивно на моите одредби, јас ги преколнувам Јупитер и Олимписките богови, да не остане неказнет за тие недела и да биде одговорен за кривоклетството пред Боговите и луѓето.

Ova e testamentot koj go ostavil Aleksandar..no znaeme deka poveketo od ovie raboti ne se slucile...go smenile pravecot..

Biografija na Edniot i edinstven ALEKSANDAR MAKEDONSKI!!!

Александар Македонски (Александар III Велики, р. Пела, 20 јули, 356 п.н.е. — Вавилон, 10 јуни, 323 п.н.е.), е крал на Македонија (од 336 п.н.е. до 323 п.н.е.), член на кралската династија Аргеади. Тој е еден од најуспешните војсководци во историјата на човештвото. По освојувањето на грчките градови-држави под водството на неговиот татко Филип II Македонски, Александар ја покорил моќната Персиска Империја, вклучувајќи ја Анадолија, Сирија, Египет, и Месопотамија, и ги проширил границите на Македонија, дури до Авганистан и Индија. Александар спрема освоените култури се однесувал со почит, интегрирајќи не-македонци во неговата војска и администрацијата, воден од мислата да создаде светска држава.

Во историјата не се случува често синот на голем владетел да биде исто така голем, ако не и поголем од татка си. Teшко e да ја израмнуваме и мериме големината на Филип и Александар Македонски. Можело да се случи, но не се случило да Филип Македонски освои се што може да се освои и да не остави на својот син да изврши ни едно големо и славно дело. Сепак, пред необузданиот копнеж на Александар Македонски за воени подвизи и откривање на далечни непознати земји се отворило бескрајно поле на можности.

Рано детство

Александар се родил од првиот брак на Филип со епирската принцеза Олимпија во триста педесет и шеста година пред нашата ера во почетокот на месецот хекатомбајон кој Македонците го нарекувале лоос и тоа во шестиот ден, во кој е запален и храмот на Артемида во Ефес. Од тоа Хегест од Магнезија ја изрекол изреката која со својот студ би можела да го изгаси огнот во храмот: “Се разбира, тој храм морал да изгори кога Артемида бабувала при раѓањето на Александар”. Неговото доаѓање на свет било цело во знакот на победата. Истиот ден кога се му се родил првиот син, кај Филип стигнале гласници кои го известиле за победата над Илирите, и победата на неговиот коњ на Олимписките трки. Посебните особини кои Александар ги поседувал и покажувал од мал, ја оправдале надежта на Филип дека во неговиот син се наоѓа посакуваниот наследник. Александар во него ги споил многуте карактерни црти од обата свои родители. Од неговата мајка, темпераментна жена подложна на мистицизмот ја наследил страсната и помалку тврдоглава личност, ирационален копнеж за непознатото и верба во посебна херојска слава, која му ја досудила судбината. Од татко си ја презел нескротливата волја и енергија, необуздан карактер, храброст, слава, војнички дар и инзвонредно практичен дух. Неговата мајка му била поблиска по душа и влијанието на оваа демонска жена му оставило неизбришлива трага на неговата душа. Татковиот пак, дипломатски, војнички и политички успех го поттикнало неговото честољубие и ги разгорил неговите сништа за водство и слава. Кај Плутарх се спомнува дека “Александар не сакал да го добие од својот татко златото, раскошот и уживањето, туку го сакал кралството кое ќе му пружи можност за борби, војни и дела полни со чест и слава”. Меѓутоа Филип на Александар му должел многу повеќе од едно кралство.

Никој не можел да го упати подобро во воената вештина од човекот чија власт непрекинато извојувала победи, а војската која ја создал татко му била најсовршеното оружје кое човек можел само да го посака за остварување на неговите желби. Иако зафатен со себеси и со своите работи, рамнодушен и груб спрема својот најближен, Филип очигледно имал слабости спрема својот наследник и со гордост и уживање го прател развојот на неговата снажна индивидуалност.

Роден од таква мајка и таков татко, Александар ја имал и среќата да стане ученик на најголемиот филозоф и научник во антиката. Кога Александар имал четиринаесет години, Филип го довел Аристотел во Македонија и му го доверил воспитувањето на својот син. Аристотел тогаш бил околу четириесет години и сеуште бил еден од најистакнатите ученици на Платон, далеку од неговата понатамошна слава. Тој бил зет и пријател на малоазискиот владетел Хермиј, кој пак со Филип одржувал добри пријателски односи. После умирањето на Платон, Аристотел се повлекол на дворот на Хермиј, каде се наоѓал и кога Филип го повикал во Македонија.

Среќавањето на Аристотел со младиот Александар се прикажува како “еден од најголемите моменти во историјата на човештвото.” Иако Александар тогаш уште бил дете и потенцијален престолонаследник, а Аристотел уште не ја започнал неговата плодна научна дејност која ќе го прослави низ вековите, не можеме а да не го видиме во нив она што подоцна ќе станат: генијален, херојски настроен војсководец и обединител на Азија и Европа и генијален филозоф, во кој се слеала, созреала и кулминирала двовековната филозофска и научна мисла на Хелените.

Aleksandar pred pristignuvaweto vo Azija

Aleksandar mo{ne rano gi spodeluval vlasta i odgovornostite so negoviot tatko. Vo 340-ta, koga trgnal vo pohod protiv Vizantion, Filip mu go doveril upravuvaweto so kralstvoto na toga{ 16-godi{niot Aleksandar, Gri`ejki se da go opkru`i so iskusni sovetnici. Mladiot princ taka imal prilika sam da prezeme pohod protiv opasnite Trakijci id a osnova voena kolonija; Vo tekot na slavnata bitka kaj Haeroneja (338-ta) kade se borele makedoncite i grcite, toj rakovodel so kowanicata na levoto (ofanzivno) krilo; Po bitkata bil ispraten vo Atina, za da ja odnese pepelta na atincite ubieni na bojnoto pole. Me|utoa, dobrite odnosi me|u Filip i Aleksandar se rasipale koga vo 337-ta, Filip ja izbrkal Olimpija i se o`enil za makedonskata blagorodni~ka Kleopatra. Aleksandar prebegal so majka si vo Epir. Pomiruvaweto se slu~ilo brgu. Vo letoto 336-ta, vo Ajga se oddr`ala svadbata me|u Kleopatra(}erka na Filip i Olimpija) i Aleksandar, princ od semejstvoto na molosite. Eden makedonski blagorodnik, Pausanija, ja iskoristil za da go udri Filip so no` srede teatarot. Od anti~ko vreme se do na{i dni mnogubrojni raspravi se vodele za pra{aweto dali Pausanija dejstvuval sam, ili bil pottiknat od Olimpija, od Ahamedinskiot dvorec, odnosno od Aleksandar. Tezata za vinovnosta na Aleksandar seu{te ~esto se poddr`uva. Ama, treba da se uka`e, deka nieden tekst i niedno rasuduvawe ne mo`at da dadat neporeklivi dokazi; Osobeno ne e jasno {to bi dobil so toa Aleksandar. U{te od svoeto ustoli~uvawe, Aleksandar ja iska`al svojata volja da go prodol`i deloto na negoviot tatko, I vedna{ prezel podgotovki so cel da obezbedi mir i stabilnost vo evropskite dr`avi. Smrtta na Filip i mladosta na noviot kral razbudile golemi nade`i kaj makedonskoto blagorodni{tvo. Postepeno, Aleksandar se zafatil da gi vrazumuva svoite neprijateli. Toj po~nal so krvava ~istka me|u makedonskoto blagorodni{tvo: Ubiecot na Filip, Pausanija bil ubien; Poveke vistinski ili pretpostaveni pretendenti bile otstraneti nekoi blagorodnici pretpo~itale da prebegnat vo Azija i da mu slu`at na Persiskiot kral. Potoa, Aleksandar slegol vo Grcija, gi zamolknal negovite protivnici iv o Korint go obnovil mirovniot dogovor od 338-ta, postignuvaj}i da mu se dodeli titulata strateg za vojnata protiv Persija. Pohodot na Dunav i na Balkanot proletta 335-ta Keltite mu se pot~inile. Po Ilirskiot pohod, Aleksandar im se svrtel za 13dena na grcite, koi podla`ani od vesta za negovata smrt se podgotvuvale da se krenat na bunt. Bidejki Teba odbivala da se predade, Aleksandar ja zazel a na grcite sobrani vo Korint im ja ostavil gri`ata da re{at za sudbinata na pobedeniot grad: Teba bila sramneta so zemjata. Toa bil zastra{uva~ki primer. Aleksandar u{te edna{ poka`al blagost vo pogled na Atina {to kri{um i pomagala na Teba: Pome|u antimakedonskite govornici, samo eden, Haridem, bil isteran.Ottoga{ se bilo podgotveno: zna~i smrtta na Filip go zabavila vo golemiot aziski pohod samo nekolku meseci.

Padot na Persija

Pohodot na istok protiv Persija Aleksandar go zapo~nal proletta 334 godina pred n.e. Армијата на Александар ги минала [[Дарданели]] со околу 42000 војници од Македонија, разни грчки градови-држави, како и платеници и пратеници од [[Тракија]], [[Пaјонија]] и Илирија. По почетната победа против Персиските сили во [[Битка кај Граник | битката кај Граник]], Александар го прифатил предавањето на провинциската престолнина и богатствата на градот Сардис, и продолжил по Јонското крајбрежје. Кај Халикарнас (денес Бодрум во Турција) Александар успешно ја спровел првата од многуте опсади, приморувајќи ги своите противници - платеничкиот капетан Мемнон од Родос и Оронтобатес - Персискиот сатрап од Карија, да се повлечат преку морето. Александар ја препуштил Карија на Ада, која била владетел на Карија пред да биде сменета од нејзиниот брат Пиксодарус. Од Халикарнас Александар продолжил во планинската Ликија и Памфилијската рамнина (близу денешна Анталија-Турција), преземајќи контрола над сите крајбрежни градови. Од Памфилија натаму, брегот немал позначајни пристаништа, и затоа Александар продолжил кон копното. Кај Термес Александар го покорил, но не го нападнал Писидијскиот град Гордиум, Александар го одврзал дотогаш нерешливиот Гордиев јазол, загатка која според легендите била решлива само од идниот крал на Азија“. Според една од приказните, тој едноставно го пресекол јазолот со сабјата. Според друга, го одврзал така што го извадил делот од двоколката околу кој бил врзан. Армијата на Александар ги минала Цилицијските порти, ја сретнала и поразила главната Персиска војска под команда на [[Дариј III] во [[Битка кај Ис ]] (денес во Турција, на границата со Сирија) во ноември 333. год.п.н.е. Дариј бил принуден да побегне од битката откако неговата армија се распаднала, и бегајќи ги напуштил сопругата, две ќерки, мајка му [[Сисигамбa]] и непроценлива количина на богатство. Подоцна, тој му понудил мир на Александар, предавање на сите земји кои овој веќе ги освоил и откуп од 10000 таленти за своето семејство. Александар му одговорил дека бидејќи сега е тој крал на Азија, тој ќе решава за поделбата на земјата. Продолжувајќи по брегот на Средоземното море ги освоил градовите [[Опсада на Тир]] (денешен Либан) и [[Газа]] по познатите опсади. Во 332.год.п.н.е. Александар се обидел да ја освои Нубија, но наишол на силна воена формација предводена од кралицата Кандас, па решил да ги упати своите [[Поход на Египет| сили кон Египет]]. Во таа 332. и следнатa 331. год., Александар бил добредојден како ослободител на Египет, кој до тогаш бил окупиран од Персија. Бил прогласен за син на Амон (египетски бог на сонцето, грчки: Зевс) од Египетските свештеници во пророчиштето во оазата Шива во Либијската пустина. Оттогаш, Александар често се повикувал на Амон-Зевс како на свој татко, а неговата слика на кованите пари била со биковски рогови како симбол на божественоста. Ја основал [[Александрија]] во Египет, која подоцна, по неговата смрт, станала напреден главен град на [[Птоломејска династија]]. Напуштајќи го Египет, Александар продолжил кон Асирија и на 01.10.331.год.п.н.е. го победил Дариј уште еднаш во [Битка кај Гавгамела](веројатно близу до Мосул, денешен Ирак). Повторно Дариј бил принуден да побегне од бојното поле, но овојпат Александар го следел до Арбела, откаде овој пребегнал во Екбатана (денешен Иран). Потоа Александар тргнал кон [[Вавилон]]. Од Вавилон, Александар се упатил во Суса, еден од главните градови на Персија, и го освоил неговото легендарно богатство. Испраќајќи ја главнината од својата војска кон главниот град на Персија Персеполис, Александар ги нападнал и освоил Портите на Персија (денес планината Загрос), а потоа побрзал кон Персеполис пред неговата војска да го опљачка богатството на градот. За време на нивниот претстој во градот, избил пожар во палатата на Ксеркс и се проширил низ остатокот од градот. По освојувањето на Персеполис, Александар ја продолжил потерата по Дариус. До тогаш, Персискиот крал веќе бил заробен од Бесус, неговиот Бактријски сатрап и сонародник. Додека Александар наближувал, Бесус наредил да го убијат Дариј, а потоа се прогласил за негов наследник под името Артаксеркс 5. и се повлекол во централна Азија од каде организирал герилски напади против Александар. Со смртта на Дариј, Александар ја прогласил осветничката војна за завршена, и ги ослободил своите грчки и други сојузници од својата војска, но им дозволил на доброволците да останат како платеници.
Неговата понатамошна тригодишна воена кампања, прво против Бесус, а потоа и против Спитамен, сатрап од Согдијана, го одвела Александар низ повеќе делови на денешен Авганистан и Таџикистан. Притоа, формирал повеќе градови со името Александрија, од кои некои постојат и денес, на пример Кандахар во Авганистан и Хуџанат во Таџикистан. Во тие походи, неговите противници биле поразени: Бесус во 329., а Спитамен во 328г.п.н.е.

Pohodot na Indija

Во 326 г.п.н.е. Александар конечно е подготвен да се посвети на освојувањето на Индија. Александар ги повикува сите водачи на племињата од [[Гандара]], територија на север од денешен [[Пакистан]], да му се покорат и да тргнат со него. [[Амби]], владетелот на [[Таџила]], чие кралство се простирало од [[Индус]] до [[Џелум]], така и направил. Но водачите на некои кланови, како например [[Асапсиос]] и [[Асакеноис]], познати во Индиските текстови како [[Ашвајани]] и [[Ашвакајани]] (имињата асоцираат на природата на нивните заедници, во Санскритскиот јазик Ашва значи коњ), одбиле да се покорат. Александар лично ја превземал командата над штитоносците, пешадијата, стрелците, Агријанците и коњаниците, и со нив тргнал во напад на кланот Аспасиос во долините [[Алишанг]] и [[Гуреа]], како и на кланот Асакеноис во долините [[Сват]] и [[Бунер]]. Според современите историчари, било доста тешко за Александар да ги покори овие племиња, меѓу кои племињата [[Масага]] и [[Аорну]] дале силен отпор. Посебно драматични биле борбите со кланот Аспасиос, во кои Александар бил ранет во рамото со копје, но сепак кланот ја загубил битката. 40,000 воини биле заробени. Асакеноисите му се спротивставиле на Александар со армија од 30,000 борбени кочии, 38,000 пешадија и 30 слонови. Тие се бореле храбро и пружиле силен отпор во многу утврдени места како што биле градовите [[Ора]], [[Базира]] и [[Масага]]. За да се скрши жестокиот отпор кај утврдувањето Масага биле потребни неколку дена жестока и крвава битка во која Александар бил сериозно ранет во потколеницата. Кога поглаварот на Масага загинал во битката, команда над неговата војска ја превземала неговата мајка [[Клеофис]], која исто така била цврсто решена да ја брани својата татковина до последниот здив. Примерот со Клеофис кажува дека во битката исто така била вклучена и женската популација на утврдувањето. Александар за да ја совлада Масага морал постојано да врши дотур на свежа војска со цел да го одржи моралот на својата војска. Според [[Куртис]], Александар не само што Александар ја уништил војската и останатите жители на Масага тој исто така го разрушил до темел, го пеплосал градот. На сличен начин својот бес подоцна Александар го искажал и на [[Ора]], следното упориште на Асакеносите. При крајот на битките кои ги водел Александар во Масага и Ора, голем број на Акакеносите се префрлиле во утврдувањето високо во планините наречено [[Аорнос]]. Александар постојано бил зад петици на овие трупи. Само после четири дневна крвава битка Александар го завземал и ова утврдување кое се сметало за неосвоиво. Пустошења како во Масага се повториле и во Аорнос. Пишувајќи за битките на Александар против Асакеносите, [[Виктор Хансон]] вели: Иако им ветил на опколените Асакеноси дека ќе им ги поштеди животите ако се предадат, тој ги погубил сите војници кои биле заробени. Нивните упоришта во Ора и Аорнус исто така биле разрушени. [[Сисикотос]], кој му помогнал на Александар во овие битки, подоцна бил назначен за владетел на Аорнус. Откако го совладал Аорнус, Александар ја преминал реката [[Инд]] и влетал во епската битка против [[Пор]], владател на територијата [[Пенџаб]] во [[Битка кај Хидасп]] во 326 г.п.н.е. После победата, Александар бил импресиониран од храброста на Пор во битката, па затоа влегол во сојуз со него назначувајќи го за управител на неговото кралство, дури и придодавајќи му во владение и територии кои претходно Пор не ги владеел. Потоа Александар изградил два нови града, од кој едниот го именувал [[Букефал]], во чест на неговиот коњ кој го донел него до [[Индија]] а загинал во [[Битка кај Хидасп|Битката кај Хидасп]]. Александар продолжил со освојувања на сите утврдувања покрај реката [[Инд]]. Источно од кралството на [[Пор]], близу до реката [[Ганг (река)|Ганг]], се наоѓало моќното царство на [[Магада]] под владение на [[Нанда (династија)династијата Нанда]]. Стравувајќи од судир со уште една моќна Индиска војска, изморена од повеќегодишните воени походи, војската на Александар запира кај реката [[Биас (река)|Биас]] одбивајќи да маршира понатаму кон исток. Така оваа река ја означува и границата до каде војската на Александар продрела на исток. После битката со Пор, моралот на војската на Александар опаднал за понатамошни походи. А покрај се, тие требало да се соочат со далеку помоќен непријател. Војската на Александар имала на располагање околу 20 илјадна пешадија и околу две илјади коњаници. Војската отворено се спротиставила на инсистирањето на Александар да ја преминат и реката Ганг, која била широка, како што тие слушнале, 6.5 километри (32 [[фурлонг]]а), со длабочина од 183 метри (100 [[фатом]]и). А пак од другата страна на реката ги чекала силна армија од добро вооружени и воинствени пешадијци, коњаници и слонови. Некои дури извори велат дека кралевите на [[Гандерит]] и [[Праеши]] ги чекале со армија од 8 илјади коњаници, двеста илјади пешадија, 8 илјади борбени кочии, и 6 илјади борбени слонови. Александар, после состанокот со неговиот офицер [[Коенус]], бил убеден дека е подобро да се откажат од понатамошни походи и да се вратат назад. Александар бил приморан да сврти на југ. На патот кон југ војската се судрила со кланот [[Мали]], (во денешно време [[Мултан]]). Кланот Мали бил еден од највоинствените кланови во Индија во тој период. Но војската на Александар после жестоките битки го покорува кланот Мали. Во едне од налетите на утврдувањета Александар бил сериозно ранет од стрела. Неговата војска, мислејќие дека нивниот крал е мртов, ја завземаат тврдината и го искалуваат нивниот бес на заробениците. После ова, Мали бил окупиран од војската на Александар, а главницата продолжила со движење. Поголемиот дел од својата армија Александар ја насочува кон [[Карманиа]] (во денешно време јужниот дел на [[Иран]]) на чело со генералот [[Кратер]], а еден дел гради флота за да го истражи [[Персиски залив]] под водство на адмиралот [[Неарх]], додека со останатиот дел од војската се враќа назад во Персија по јужната рута низ пустината [[Гедрозија]] (во денешно време дел од јужен [[Иран]] и [[Макран]] во јужен [[Пакистан]]). Александар дел од своите сили оставил во [[Индија]]. На територијата на [[Индус]], тој го номинирал неговиот офицер [[Пејтон, син на Агенор|Пејтон]] како [[сатрап]], позиција која тој ја задржал следните десет години се до [[316 г.п.н.е.]], а во [[Пенџаб]] тој го оставил генералот [[Еудемус]] како командат на војската под владение на [[Пор]] и [[Таџили]]. [[Еудемус]] станува господар на [[Пенџаб]] после смртта на овие двајца. И двајцата владетели ([[Пејтон]] и [[Еудемус]]) се враќаат на запад во 316 г.п.н.е. со нивната војска, а на нивно место [[Чандрагупта Мауриа]] го формира Царството [[рство Мауриа]] во Индија.

Vra}aweto nazad i smrtta na Aleksandar III Makedonski

Najdale~nata to~ka do koja stasal Aleksandar vo svojot pohod na istok bila rekata Hifas najisto~nata od pette reki na Penxab. Na bregot na Hifas naredil da se podignat 12 `rtvenici na Bogovite i stolb na koj pi{uvalo “Ovde zaprel Aleksandar”. Vra}aweto od Indija zapo~nalo vo 325godina i se odvivalo po kopno i po more. So pogolemiot del od vojskata, Aleksandar se dvi`el po kopno pokraj morskiot breg, a flotata pod komanda na Nearh plovela pokraj bregot na Indiskiot Okean kon persiskiot zaliv. Vrakaweto bilo mnogu te{ko i opasno. Na golemi napori bila izlo`ena, osobeno, vojskata {to se dvi`ela po kopno, niz `e{kite pustinski predeli. Golem broj od vojnicite nastradale od gore{tinite i od su{ata. Po nekolkumese~noto patuvawe, proletta 324g. makedonskata vojska pristignala vo gradot Suza. Sre}noto vrakawe vo Suza bilo proslaveno so masovno sve~ena svadba, vo koja 10 000 Makedonci se o`enile so Persijanki. Aleksandar se o`enil so 2 persiski princezi. Svadbata bila napravena spored persiskite obi~ai, a site mlado`enci dobile od Aleksandar bogati svadbeni podaroci. Aleksandar pravel planovi za novi pohodi kon zapad, vo Severna Afrika,Italija, i [panija, no ne uspeal da gi ostvari poradinenadejnata smrt. На 10 или 11 јуни 323 г.п.н.е, Александар починал во Вавилон. Тоа било само еден месец пред да наполни 33 години. Постојат различни теориии за причините на смртта. Некои сметаат дека Александар бил отруен од синот на Антипатер или од некој друг. Друга теорија е дека починал после пијанствата претходните денови. Други сметаат дека починал од маларија од која се има заразено во 336 г.п.н.е.

По неговата смрт неговата држава се распаѓа на три дела: династијата Птолемаидите ќе го превземе Египет, Антигонидите - Македонија и Грција, а Селевкидите - Блискиот Исток. Александар егзистира како митска личност во митовите на многу европски, азиски и афрички народи.

На 10 или 11 Јуни 323 г.п.н.е, Александар починал во Вавилон. Тоа било само еден месец пред да наполни 33 години. Постојат различни теориии за причините на смртта. Некои сметаат дека Александар бил отруен од синот на Антипатер или од некој друг. Друга теорија е дека починал после пијанствата претходните денови. Други сметаат дека починал од маларија од која се има заразено во 336 г.п.н.е.

Непосредно пред неговата смрт, неговите генерали го запрашале кој треба да го наследи неговото царство. Бидејќи Александар немал очигледен и легитимен наследник (неговиот син Александар IV ќе се роди после неговата смрт, а неговиот претходен син бил роден од страна на негова конкубина, не жена), тоа било прашање од голема важност. Постојат повеќе дебати за тоа што им одговорил Александар на своите генерали. Некои веруваат дека Александар рекол, "Кратисто" (што значи "на најсилниот") или "Крат'ерои" (на силниот).

Но можеби Александар рекол, "Кратер'ои" (на Кратер). Ова е сосема возможно бидејќи изговорот на "на силниот" и на "Кратер" на грчки јазик се разликува само во позицијата на акцентираниот слог. Повеќе учени веруваат дека Александар имал намера да избере некој од неговите генерали, а очигледен избор бил Кратер, бидејќи тој бил командат на најголемиот дел од армијата, се докажал како брилијантен командат, и бил олицетворение на "идеален" Македонец. После ваквиот одговор на Александар кој им го дал на своите генерали, најверојатно Кратер бил убиен пред воопшто да биде во можност да организира церемонија по повод неговото назначување.

Како последица на тоа империјата на Александар Македонски било поделено на четири царства.

По неговата смрт неговата држава се распаѓа на три дела: династијата Птолемаиди ќе го превземе Египет, Антигонидите - Македонија и Грција, а Селевкидите - Блискиот Исток. Александар егзистира како митска личност во митовите на многу не-европски народи.

Македонија во византиската тема Бугарија
Од 971 г. бугарската држава не постои, истата влегува во состав на Византија, во која спаѓаше и поголемиот дел на Македонија; слободните територии на Самоил и неговите браќа не беа признати за посебна држава, туку тие беа за Византија само бунтовници. Цариградскиот Патријарх не го признал Самоил за Цар, туку тоа морал да го стори папата Грегур V. Тогаш, Византија ја дели територијата на Бугарија, денешните Македонија, Србија, Црна Гора и дел од Албанија на Теми. Но, за да ги асимилира различните етникуми во својата држава, Византија ги менува имињата на окупираните територии; така, територијата на источна Тракија станува тема Македонија (уште во 9 век), а жителите на темата Македонија за византијците се Македонци, без разлика на нивната етничка припадност. Тема Тракија станува Цариград, Босфорот и делови на мала Азија. Територијата на Македонија, Црна Гора, сегашна Србија влегуваат во византиска тема Бугарија (Воулгариа) и сите жители (Македонци, Срби, Црногорци) на темата Бугарија беа за Византија бугари. Права, вистинска Бугарија станува тема Паристрион или Мезија (Мизија), а жителите Паристрионци или Мизи (Ibidem, p. 43-49./Vezi P. Diaconu, Les Petchénegues..., p. 112-115, N. Iorga, Les premieres cristallisations d'État des Roumains, “Bulletin de la Section Historique”, 5-8, 1920, 1, p. 33-46; N. Bănescu, Les premiers témoignages byzantins sur les Roumains de Bas-Danube, “Byzantinisch-Neugriechische Jahrbücher”, 3, 1922, p. 287-310 / N. Bănescu, Les duchés byzantins de Paristrion (Paradounavon) et de Bulgarie, Bucarest, 1946, p. 101; P. Diaconu, Les Petchénegues..., p. 101).

Мапа на Темите во Византија 1025 г., Македонија со Србија се тема Бугарија, па затоа Византијците од 10 век ги нарекуваат Македонците (и Србите) Бугари, односно жители на темата Бугарија. Денешна Бугарија е тема Паристрион, а јужна Бугарија - Тракија е тема Македонија, па сите жители од географска Тракија, а тема Македонија, се наречени Македонци, а оние од Паристрион- Мизи, Паристрионци. Ако Македонците во 10 век биле Бугари, следува дека денешниве Бугари не се Бугари оти не се наречени Бугари после 972 г., туку Византијците ги нарекуваат Македонци и Паристрионци- Мизијци, според темите на кои припаѓаат.

Печат на темата Воулгариа, со седиште во Скопје. За Византијците Бугарија била само област, а не етногеографска област, со цел асимилација на нејзините многубројни етнички групи. Византија намерно ги менува етногеографските имиња на териториите со нови, туѓи, па така тема Македонија станува географска област Тракија, а тема Паристрион-Мизија станува права Бугарија.

Така, по византискита книжнина, Македонците ги нарекуваат Бугари, по територијата каде што живеат- тема Бугарија, а пак Македонци за Византија се луѓето од темата Македонија (околу Одрин-Едрене), пред се словенизирани Траки, Евреи, Ерменци, Ромеи-Грци, итн. Затоа, многу од подоцнежните писатели, хроничари и патеписци за Макединија и останатите територии од темата Бугарија, го користат терминот Бугари и согласно со тоа, наоѓаат Бугари во Македонија. Но, истите тие кои се служат со тематската поделба од Византија, Македонци лоцираат во источна Тракија, каде што некогаш била византиската тема Македонија.

Најубаво ќе ја разбереме византиската терминологија на луѓето по теми, ако го разгледаме случајот со византискиот император Василиј Втори Македонецот, Бугароубиецот. Василиј Втори Македонецот припаѓа на лозата на Македонците, чиј родоначенлик е Василиј Први, по потекло Ерменец, од ерменска фамилија или мешано словеноерменска, која стотина години живеела во Адријанопол-Едрене, и, поради тоа што е роден (811 г.) во тема Македонија, во сите византиски извори е наречен Македонец, а неговата династија Македонци - „Македонос“ (Извори: 1. Ibidem, p. 228; cf. GSBH, V, p. 155 / 2. "Basil I." Encyclopædia Britannica. 2005. / 3. Abstracts from the International Conference ARMENIAN CONSTANTINOPLE organized by R.G. Hovannisian, UCLA, May 19-20, 2001, UNIVERSITY OF CALIFORNIA, LOS ANGELES, DICKSON AUDITORIUM). Така, Ерменците и сите останати националности што живееја во темата Македонија (историски Тракија) станаа по византиските книги Македонци, а Македонците оти живееја во тема Бугарија станаа Бугари. Василиј Втори Македонецот е најлутиот непријател на Самоил. Во 1014 г. кај Беласица, Василиј Втори Македонецот ја победува македонската армија на Самоил, каде убива неколку илјади македонски војници. По оваа битка, Василиј Втори Македонецот од страна на византиските хроничари е наречен Бугароубиецот т.е. убиец на жители од темата Бугарија, а не етнички Бугари.

Како ермено-словенот Василиј Втори Македонецот беше Македонец (родем во тема Македонија), така и Цар Самоил беше бугарин за Византија- жител и владетел на териториите кои припаѓаа на темата Воулгарија.

Бидејќи бугарските ханови и цареви ја владееле географска Тракија, а византиска тема Македонија од страна на византиските хроничари почнувајќи од 10 век, биле наречени владетели на Македонија и Македонци. Значи, по потпаѓањето на балканските словенски земји под целосна византиска власт кон крајот на 10 век, поимите Бугар и Македонец за Византијците не означувале етноном, туку темоним- жители на византиска тема, дел од Византиската Империја.

Невпактскиот митрополит Константинос Манасес (р. ? - у. ок. 1187 ), како Византиец исто така ја користи истата византиска номеклатура, па во неговата Хроника тнр. Манасиева Хроника сите жители од тема Македонија (Тракија) ги нарекува Македонци, а сите жители на тема Бугарија (Македонија, Србија, Црна Гора)- бугари. На една минијатура на Манасиевиета хроника стои дека бугарскиот Хан Крум ја владее Македонија (мисли на тема Македонија, географска Тракија) „De Cruma rege Macedonie“ и „Cruma rex Macedonie“. За византискиот хроничар Манасес, бугарскиот цар Јоан Александар (1131-1165) бил Македонец, родум од византиската тема Македонија и напишал: Sanctus Johannes Alexander Macedo (Македонец - С.А.), односно Јоан Александар Македонец!

Седиште на темата Бугарија било Скопје, од каде се управувала не само најголемиот дел од Македонија, туку и Србија, денешна Црна Гора и делови на Албанија. Поради тоа, Србите, како и Црногорците за византијците представувале бугари- жители на темата Бугарија.

Кедрин, најголемиот хроничар на средновековната македонска држава не само Србите, туку и Црногорците ги нарекува Бугари, а црногорскиот принц Константин Бодин, син на црногорскиот кнез Владимир и Самоиловата ќерка Косара го нарекува „Цар на Бугарите“, а целата негова војска составена од Црногорци, која потоа собирала и косовари, е, окарактеризирана како војска на „Бугари“ (Georgius Cedrenus loannis Scylitzae ope ab L Bekkero suppletus et emendatus 11, Bonnae, 1839, pp 714-719) т.е. војска составена од жители на темата Бугарија. Според бугарската историја, ова би значело дека и Црногорците се Бугари. Неговиот татко Јован Владимир, кнез црногорски, византиските хроничари го нарекуваат секогаш Бугарин (жител на тема Бугарија), па затоа и бугарската црква побрза да го прогласи црногорецот за бугарски светец и денеска неговото име се слави од БПЦ на 22 мај (Види православен календар на Бугарската Православна Црква).

Белграѓани прикажани како Бугари со Петар Делјан, Скилица 11 век

Ромеите (Грците, Византијците) кои живееле во темата Бугарија се сметале за Бугари т.е. географски Бугари, жители на Византиска Тема Бугарија.Теофилакт Охридски, грк, родум од Еврип, е Архиепискот на Охридската Архипископија од 1090 г. до 1119 г. Познат е по тоа што го има напишано "Пространото Св. Климентово Житие" каде објаснува дека за него бугари се жителите на византиската тема Бугарија т.е. тоа се географски бугари. Теофилакт и самиот себеси се сметал за бугарин- жител на темата Бугарија, па во Пространото Житие на Св. Климент запишува "Св. Климент ни го предал НА НАС БУГАРИТЕ сето она што се однесува на црквата" (Пространото Житие на Св. Климент, Охридски ракопис во Румянцев музей во Москва. Збирката на Григорович под број 818, лист стр. 11-6 до ЗЗ-б. / Архивен институт на БАН (кутия III, папка IV.)

Оттогаш, за Византијците и Грците зборот Бугар станал синоним за словен, а бугарски јазик синоним за словенски јазик. "Краткото житие на Св. Климент", уште наречено "Охридската Легенда", за кое се смета дека е напишано од охридскиот Архиепископ од 13 век, гркот Димитриј Хоматијан, родум од Ликија (Мала Азија), сите словенски народи ги нарекува бугари - волгарои. За словените, грчкиот автор во "Охридска Легенда" пишува: "тие беа иселени во старо време од воената сила на Александар, од крајот Бруса Олимп кон Северниот океан и Мртвото море, а откако поминало многу време, со страшна војска го преминаа Дунав и ги зазедоа сите соседни области: Панонија и Далмација, Тракија и Илирик (Србија, БиХ, Црна Гора, Хрватска, мое дополнување), а и голем дел од Македонија и Тесалија" (Охридска легенда- автора на житието — охридския архиепископ Димитрий Хоматиан; Ал.Милев, Гръцките жития на Климент Охридски" , 1966 г. ). Во истата Охридска Легенда, оригинално напишана во 13 век се вели дека папата го ракоположил Методиј за архиепископ на Моравија и Бугарија (тема Бугарија), а Kлимент бил ракоположен од Методиј за епископ на целиот Илирик и на "бугарскиот народ" кој ги владеел тие краишта (Ив. Дуйчев, Краткото Климентово житие от Димитрий Хоматиан, в „Климент Охридски, сборник от статии по случай 1050 години от смъртта му" БАН, София, 1966 г., стр. 161—171). За Грците, сите словенски народи што ги населуваат Илирик (Србија, БиХ, Црна Гора, Хрватска, мое дополнување), Далмација и Панонија за грците биле бугари и ги нарекуваа со едно име, почнувајки од 10 век.

За да ги разликуваат правите Бугари од самоиловите "бугари" т.е. жители на темата Воулгариа, од 972 г. византијците почнуваат да ги нарекуваат Мизи, а нивната земја Мизија или пак Парастриноци од тема Парастрион или како Македонци, владетели и жители на географска Тракија, византиска тема Македонија. Византискиот писател Лав Ѓакон од 11 век бугарите ги нарекува Мизи, а Бугарија ја нарекува Мизија (ГИБИ, 5. том, стр. 247). Царот Петар е наречен водач на Мизите (ГИБИ, 5. том, стр.248-249). И Скилица - Кедрин (11 век) исто така пишуваат за Мизи и за Мизија или пак за Македонија и Македонци, а не за Бугари и за Бугарија (ГИБИ, том 6., стр. 293-294).

Невпактскиот митрополит Константинос Манасес (р. ? - у. ок. 1187 ), како Византиец исто така ја користи истата византиска номеклатура, па во неговата Хроника тнр. Манасиева Хроника сите жители од тема Македонија (Тракија) ги нарекува Македонци, а сите жители на тема Бугарија (Македонија, Србија, Црна Гора)- бугари. На една минијатура на Манасиевиета хроника стои дека бугарскиот Хан Крум ја владее Македонија (мисли на тема Македонија, географска Тракија) „De Cruma rege Macedonie“ и „Cruma rex Macedonie“. За византискиот хроничар Манасес, бугарскиот цар Јоан Александар (1131-1165) бил Македонец, родум од византиската тема Македонија и напишал: Sanctus Johannes Alexander Macedo (Македонец - С.А.), односно Јоан Александар Македонец!

матријалот кој е поставен досега е преземен од форумот македонско братство

МРО (Македонска Револуционерна Организација)

Главен иницијатор за формирање на на Мро бил Damjan Gruev. По враќањето во Солун се поврзал со Иван Хаџи Николов и заедно разговарале со други интелектуалци за формирање на Мро. Основачкиот состанок се одржал на 23 октомври во Солун, на него присуствувале пемина учители и еден доктор: Даме Груев, Иван Хаџи Николов, Петар Поп Арсов, Христо Батанџиев, Андон Димитров и д-р Христо Татарчев, Тие се формирале како група без формалности, која во Јануари 1894г. пристапила кон конкретно оформување на организацијата. Петар Поп Арсов бил задолжен да подготви устав на организацијата и да напише брошура со која ќе се разобличи бугарската пропаганда во Македонија. На состанокот било решено организацијата да има Центарлен Комитет(ЦК) на чело со д-р Христо Татарчев и секретар-Даме Груев, а членовите ќе се викаат "централисти" и ќе се борат за политичка автономија на Македонија.

Раководните членови на Мро, воспоставиле врски со многубројните македонски емигранти во Бугарија. Од нив очекувале помош во борбата за ослободување и автономија. Во март 1895г. бил формиран Македонски комитет на чело со претседател Трајко Китинчев, чесен и енергичен Македонец. Борбата на нашиот народ не и одела во прилог на бугарската буржоазија, затоа таа решила да ги искористи македонските емигранти за постигнување на својата цел-присоединување на Македонија кон Бугарија и затоа вешто ги злоупотребила и иманипулирала патриотските чуства на македонците. Веднаш по формирањето Македонсиот комитет почнал да испраќа чети во Македонија ..Оваа активност била подржана од бугарската влада и дворот..Во Македонија биле уфрлени 600четници, распоредени во 4чети и неколку помали одреди. Во секој одред се наоѓале офицери на бугарската армија и стари арамиски војводи кои го познавале теренот.. Привте два одреда се распаднеле веднаш по влегувањето на османска територија. Третиот одред го запалил машкото село Деспот, но неговите арамиски војводи се дале на пљачка и одредот се распаднал. Најголем успех постигнал четвртиот одред кој броел 65 луѓе, а бил под команда на Борис Сарафов. Овој одред влегол во градот Мелник, притоа ја запалиле зградата на уќуматот, поштата и неколку турски куќи. Потоа се повлекол во Бугарија. Оваа акција била наречена Мелничко востание. Жртва на ова востание станало невиното население од Пиринска Македонија, кое било изложено на жестоки репресии од страна на власта. Бугарија откако увидела дека посакуваниот ефект е постигнат ја прекинала подршката на уфрлените чети. Претседателот на МК Трајко Китинчев откако сватил дека Мк и неговата акција се злоупотребени од страна на Бугарија, починал од срцев удар. Во Декември 1895г. Мк бил преименуван во Врховен Македонски Комитет(ВМК). Претседател бил Данаил Николаевич, близок човек на кнезот Фердинанд. Тогаш ВМК пројавил тенденција да се наметне како едниствен раководен фактор во Македонското ослободително дело. Но Мро вешто ги избегнувало намерите на ВМК без да ги прекине контактите со него. Позначајна помош Мро добила од ВМК кога нејзин претседател бил Борис Сарафов. Но набрзо дошло до заладување на односите, поради амбициите на Сарафов да го превземе раководството на Мро.

Односите посебно се заостриле во 1901г. кога во ВМК се наметнал генералот Иван Цончев, кој ја спороведувал политиката на бугарскиот кнез. Тој испраќал свои чети во Македонија за да ја превземе контролата над МРО И да прогласи востание. Во борбата против врховистите особено се истакнал Јане Сандански. Преку медиуните ВМК ја обвинувала МРО дека не е способно да крене востание без помош на Бугарија.

Во средината на 1902г. во Македонија посебно во источниот дел се нашле повеќе врховистички чети, кои имале за задача да испровоцираат востание. Во Септември 1902г. со село Железница-Горна Џумаја започнало врховистичко востание познато како Горноџумајско востание. Врховистите се повлекле а последиците биле врз македонското население. Мро остро ја осувало ВМК. Во борбата против ВМК, МРО изгубило драгоцено време,луге и средства.

Највосок орган на МРО бил Конгресот, кој го избирал ЦК, потоа биле избирани окружни, околиски и селски комитети. Конгресот ги решавал општите проблеми се одржувал по потреба. Организацијата имала своја пошта со шифрирана азбука и невидлниво мастило, курурска служба и псевдоними за градови села и личности.
Летото 1896г. во Солун се одржал првиот конгрес на организацијата на кој присуствувале 16делегати. Гоце Делчев и Ѓорче Петров биле задолжени да изработат устав и правилник со кој Македонија била поделена на 6 револуционерни окрузи (серски, битолски, скопски, струмички, солунски и одрински).
Организацијата се проширила и во одринско и се преименувала во Тајна македонско-одринска револуционерна организација-ТМОРО.

Иако била преименувана во Тморо сепак било многу тешко организацијата да остане тајна. Прва провала во редовите на Тморо била Битолската од 1896г.преку која Османлиската власт дознала дека во Македонија постои и делува тајна организација. Најголема била Виничката провала од 1897г. Тешки последици оставила Битолската провала 1990г. од која повеќе членови се нашле во затвор меѓѕ кои и Даме Груев. Во периодот 1901-1902 дошло до повеќе провали, но најтешки последици оставила Солунската провала од 23јануари 1901година. Со неа во затвор се нашле Пере Тошев, Христо Татарчев и Христо Матов. Единствен член кој останал на слобода од ЦК бил Иван Хаџи Николов; тој уплашен за да не биде откриен целокупната архива за организацијата ја предал на Иван Гарванов, професор во солунската егзархиска гимназија. Тоа значело предавство и превземање на раководството на Тморо, на нерергуларен начин, од страна на нејзините идни противници. На таков начин во редовите на организацијата влегле агенти на бугарското кнежество, кои оставиле далекусежни негативни последици во развојот на македонската ослободителна борба.

Солунски конгрес на ТМОРО од 1903г.

Неможејќи да ја уништат Мро врховистите настојувале да влезат во неа од внатре и да ја разбијат. Со влегувањето на Иван Гарванов во ЦК на ТМОРО се согласиле затворените членови на ЦК, погрешно сметајќи дека ќе ги придобијат врховистите на нивна страна. Цел на Иван Гарванов била да се покаже на светската јавност дека Македонија неможе да се ослободи без бугарска помош. Тој од 2-4 јануари 1903г. во својство на привремен претседател свикал конгрес во Солун на кој присуствувале 17делегати, при што некои членови не биле повикани. Тој успеал во својата желба конгресот да донесе решение за кревање на востание пролетта 1903г.

Против ова предвремено кревање на востанието биле Гоце Делчев, Ѓорче Петров и Јане Сандански кои не ни присуствувале на Солунскиот конгрес. Гоце Делчев заминал кон Софија со својата чета со цел да го одложи кревањето на востанието, но во Солун се сретнал со Даме Груев кој тукушто излегол од затвор и сметал дека е можнода се крене востание. Гоце Делчев разочаран од ставот на Даме го напуштил Солун и тргнал да организира окружен конгрес во Серскиот револуцуионерен округ, но на пат во селото Баница загинал во борба со турската војска на 4-ти мај 1903г. Во меѓувреме се случиле Солунските атентати. По нивното извршување почнал голем терор и апсења, меѓу уапсените бил и Иван Гарванов. Целокупната работа околу подготовките на востанието на превземале Христо Матов и Христо Татарчев кои се помириле со ВМК.

Од 2ри до 7ми мај во присуство на 29делегати се одржал Смилевски Конгрес под претседателство на Дамјан Груев. И на овој конгрес еден дел од делегатите како Никола Петров Русински, Ѓорѓи Сугарев, Никола Карев, Пере Ацев, биле против предвремено востание. Но авторитетот на Даме Груев преовладал и сепак мнозинството го подржало предлогот. За таа цел бил форимиран Главен Штаб во состав на Даме Груев(претседател) а членови биле Атанас Лозанчев и Борис Сарафов.

На 26јули 1903г. на врвот Победоносец над Смилево, Главниот Штаб го донел решението востанието да започне на 2ри Август. Повеќе органи биле известени за датумот. Востаничкиот центар се наоѓал во село Смилево кое било ослободено и во него била воспоставена востаничка власт која траела околу 20дена. Најголеми успеси биле постигнати во Крушево. Иако бил против предвремено кревање на востание социјалистот Никола Карев застанал на чело на ова востание како началник на Горското началство. Градот бил нападнат на 2ри август, а востаниците ги предводел Никола Наумов- Алабакот. По неколку часовни борби Крушево било ослободено и била формирана Крушевската република од 2ри до 13август 1903г. Претседател бил Никола Карев. Бил формиран совет на републиката кој броел 60члена по 20од секоја националност. Формирана била и привремена влада на чие чело стоел Вангел Дину. По превземањето на власта, привремената влада испратила манифест.

Биле постигнати големи успеси кои ја вознемириле османлиската власт, биле ангажирани 200.000 војници и 444топови. Само за Крушево била испратена армија од 20.000 која требало да се пресмета со 1200востаници. На 12август градот бил опколен, им било понудено на востаниците да се предадат, но тие одбиле. Поголемиот дел од востаниците се повлекле, но една мала група предводена од Питу Гули откажала да се повлече и загинале храбро. На 13август турската војска го завзела Крушево. на 2ри октомври 1903г. Востаничкиот Штаб наредил акциите да престанат, а оружјето да се складира. Главна причина за неуспех било предвременото кревање на востанието

По неуспехот на востанието организацијата се нашла во тешка положба. Многу значајни членови загинале. Во редовите на значително ослабената организација биле поведени остри дискусии околу тоа кои биле причините за неуспехот на востанието. Вроховистите на чело со Христо Матов сметале дека Македонија може да се ослободи само со помош на Бугарија.

Се предвидувало обновување на организацијата, затоа биле одржани повеќе окружни конгреси. Во октомври 1905г. бил одржан конгрес во Рилскиот Манастир во Бугарија на кој присуствувале 22делегати. На конгресот победила левицата. Бил донесен нов Устав и Правилник на Организацијата, со кој таа го променила името во ВМОРО. Привременото спокојство било кратко. Војната меѓу левицата и десницата продолжило. Десното крило ставајќи се во служба на големобугарските интереси целосно се одлепило од левицата. Резултат на нивните пресметки биле убиствата на :Никола Карев, Христо Узунов, Ѓорѓи Сугарев, Даме Груев. Врховистите сакале да се прошират и во Серскиот округ, но таму дејствувал Јане Сандански кој пратените врховисти ги убил, а нарачателите Борис Сарафов и Иван Гарванов биле осудени на смрт. Смртната казна ја извршил Тодор Паница во ноември 1907г. На местото на убиените застанал Тодор Александров.

Одлуките од Берлинскиот конгрес македонскиот народ ги дочека со бран на разочарување, огорчување и експлозија на револт.

Востанието му претходи од едно собрание на 50-60 поистакнати Македонци, од македонската емиграција во Бугарија, кои се наоѓале во контакт со егзархиските кругови, се собрале за да побараат излез од новонастанатата ситуација. Меѓу нив се Васил Диамандиев, Методи Кусев, Димитар Карамфилович, Коста Шулев, Димитар Македонски и др. Под формата на добротворен комитет за потпомагање на бегалците од Македонија тие започнуваат да организират востание. Во текот на август кон нив се присоединува и епископ Натанаил Охридски.

Паралелно со ова собрание, во Пловдив, под раководството на Стефан Стамболиски, познат бугарски револуционер и иден претседател на бугарската влада, се формира комитетот „Единство“. Под негова контрола биле ставени сите други слични комитети во Бугарија.

Целата работа на организирањето на вооружените акции во Македонија му била доверена на Охридскиот митрополит Натанаил. Под негова команда се нашле голем број бивши доброволци Македонци. По обемните организациони подготовки, во септември 1878 година од реонот на Ќустендил бил направен и обид да се уфрли една чета во Македонија, но без успех.

Една од првите грижи на Натанаил била да воспостави контакт со водачите на внатрешното движење, особено со дедо Иљо Малешевски и Димитар Поп Георгиев-Беровски. По консултациите со нив, во Рилскиот манастир (08.09.1878), а потоа и со раководителите на локалните чети во Горна Џумаја, било решено да се обединат сите чети под командата на војводата Стојан Карастоилов од с.Старчишта, Неврокопско. Исто така, на овие советувања било решено со акциите да се почне во реонот на Кресненската Клисура.

Востанието започнало на 5 октомври (с.с.) 1878 година, со напад на околу 400 востаници врз турскиот гарнизон во Кресненската клисура. По 18-часовна борба, целиот состав на турскиот гарнизон од 119 војници и два офицери бил заробен, а заземени и селата Влахи, Оштава и Ново Село. По овој успех востанието брзо се проширили по левата и десната страна на р. Струма со заземање на селата Мораска, Брезница, Будилци и Сливница. Востаниците дошле во непосредна близина на Берово и Петрич, а друга група го блокирала гр. Мелник.

Кресненското востание во првите десет до петнаесет дена во рамките на Серскиот санџак активно опфатило пет околии: Џумајска (Благоевградска), Мелничка (Санданска), Петричка и делумно, Демир Хисарска и Пехчевска. Подоцна, во почетокот на ноември тоа се проширило и во Мехомиска (Разлошка) околија.

Џумајската околија, која практично била напуштена од турската војска поради присуството на руската војска во Горна Џумаја, фактички била оперативна зона на востаниците. Во неа се вршела концентрација на востаничките сили. Територијата што во првата половина на октомври ја ослободиле востаниците ги опфаќала Мелничка, Петричка и Пехчевска околија

Во Пехчевска околија, со сигурност може да се каже, било ослободено Берово.

Во целина во првиот налет востаниците само во наведените пет околии, а по проширувањето на борбите во Разлошко, каде што биле ослободени седум населени места вкупно ослободиле 54 населени места со околу 32 илјади души население.

Со успешното развивање на востанието, со неговото јакнење и израснување во реална борбена сила и востаничка власт сe повеќе се конкретизирале и неговите цели.

Во своите настојувања да ги одрази стремежите на македонскиот селанец за слобода и самостојност, раководството на востанието изработило „Правила на македонскиот востанички комитет“. Тоа е вистинска национално-политичка програма, во која се определени карактерот и суштината на Кресненското востание – борба за самостојност на востанието како услов за извојување на сопственото ослободување, за создавање на своја македонска држава.

Сето тоа влијаело востанието да биде прифатено со воодушевување од македонскиот народ – внатре и надвор од земјата. Приливот на востаниците бил толку голем што не можело да се наваса со оружје. Димитар Поп Георгиев барал 2-3.000 пушки, но секогаш добивал минимално количество, што довело и до првите конфликти меѓу месното раководство на востанието и комитетот „Единство“.

Меѓутоа, заедно со успесите, дошле и првите судрувања меѓу востаниците и претставниците на комитетот „Единство“, чии последици биле трагични.

Од раководството на востанието биле отстранети претставниците на Комитетот, и тоа целосно поминало во рацете на внатрешните. Не можејќи да допушти раководството на востанието да се отргне од неговите раце, Комитетот презел најенергични мерки неговите претставници да се вратат во раководството во Кресна. Оваа намера била спроведена со драстични средства. За да ја осигураат својата власт над востанието, претставниците на Комитетот го уапсиле Беровски и го ликвидирале војводата Стојан од Петрич. Настапила криза во востаничките редови. Ползувајќи се од настанатите сзудрувања меѓу востаниците, турската војска ја повратила ослободената територија од левата страна на Струма.

Следејќи ја својата тактика на повеќе места да се подигнат немири, Комитетот „Единство“ наредил на 8 ноември 1878 година да се нападне градот Банско во Разлошката котлина. Во првиот налет од Банско биле истерани турските војници, но востаниците не успеале да завладеат со целата котлина. И покрај храбриот отпор на месното население, по девет дена акцијата во Разлошко пропаднала.

Поради меѓусебните пресметки и опасноста востанието да пропадне, Натанаил повторно го вратил уапсениот Беровски во секторот на Кресна. Тој своето внимание го сконцентрирал на секторот на Каршијак, каде организирал востаничка селска власт.

Меѓутоа, Беровски не останал долго во востаничките редови. Тој бил повторно уапсен од агентите на Комитетот „Единство“ и засекогаш отстранет од востанието.

При крајот на април 1879 година османската војска ја завладеала слободната востаничка територија. Потоа, кон крајот на мај, истата година биле распуштени и четите што се наоѓале на бугарска територија.

По задушувањето на Кресненското востание, за што не мал придонес имаат големите сили, а во прв ред Англија, која и директно, преку давањето материјална помош на Османската империја, се ангажирала во неговата ликвидација, внатрешните немири не престанале.

Во намерите да го спречи или одложи предвременото востание низ обиколката во Македонија, во селото Баница, на 4 мај 1903 година, беше убиен корифејот на македонското националноослободително дело - Гоце Делчев319.

Со неговата трагична смрт како да започна големата не само илинденска туку македонска агонија.

И додека се уште не беа стивнати барутните мириси на солунските атентати, во с. Смилево Битолско, од 2-7 мај 1903 година, под претседателство на Даме Груев, кој штотуку се вратил од заточение, се одржал конгрес на кој била донесена одлука за востание во Битолскиот револуционерен округ и се пристапило кон неговата подготовка. Така, веднаш по завршувањето на заседанијата на конгресот, делегатите и четите на Битолскиот револуционерен округ, кои се наоѓале во с. Смилево и во околината, се упатиле во своите реони за да ги исполнат задачите добиени на Конгресот во врска со подготовките за кревање на востанието. Но, за жал, истиот месец мај 1903-та однесол со себе и други жртви кои паднале во нерамна борба, како резултат на подмолни предавства.

Четата на прочуениот војвода Параскев (Парашкев) Цветков320 во која се наоѓал и Дедо Андреја од Мало Црско, се упатила во својот реон Битолско поле. Со оваа чета од Смилево за Битола тргнале и А. Лозанчев и Г. П. Христов. Двајца рано в зори на 8 мај 1903 година, незабележани од османските власти влегле во Битола, за да завршат уште некои работи пред да излезат на терен и да ги заземат местата што им биле определени од Смилевскиот конгрес. А, во тоа време, атмосферата во Битола била навистина предвостаничка. Таму се одвивала трескавична денононоќна дејност. Никој речиси не ја почитувал османската власт, а таа самата не знаела повеќе "кого да фати, а кого да остави"321.

На Смилевскиот конгрес, помеѓу другото, било решено да се направи реорганизација на четите. По убиството на Тома Давидов322, на 14 март 1903 година, неговата чета била под водство на дотогашниот секретар Христо Настев, учител од Штип, а потоа под водство на поручник Димитар Стојчев.

Оваа чета била повикана во Смилево од Даме Груев, Анастас Лозанчев и Борис Сарафов. Таму била расформирана и по двајца четници биле распределени во десетина различни чети. Во четата на Параскев Цветков, во која се наоѓал Дедо Андреја, секретар бил Димитар Филдишев од Охрид. Во оваа чета,

од четата на Давидов биле префрлени двајца соселани на Дедо Андреја - Васил Дурмиш од мало Црско и Иван (Ванчо Ѓорѓиев) од Големо Црско. Вкупно, четата на П. Цветков и на Дедо Андреја броела околу 20-тина четници.Тие се нашле во многу незавидна положба бидејќи ситуацијата во Битолско била многу заострена по судирот помеѓу османската потера и селаните од с.Цапари и колежот во Битола на 6 мај (Ѓурѓовден) 1903 година. И ден и ноќ османските потери крстосувале низ Битола и околината. Но, покрај опасноста што била присутна на секој чекор, четата продолжила да ги исполнува организаторско-агитаторските задачи за подготвување на селаните од Смилевскиот и Битолскиот реон за востание323.

При една обиколка на полските битолски села, на 20 наспроти 21 мај 1903 година, четата П. Цветков пристигнала во с. Могила. Тука требало да остане и наредниот ден, со задача да собира храна, која требало да се складира за потребите на идното востание. Меѓутоа, ризикот за една чета да остане во полските села бил многу голем. Уште истата ноќ четата била предадена на османската власт во Битола. Околу предавството и откривањето на четата во с. Могила постојат неколку кажувања. Според едните четата била предадена од шпиунот Димитрија - Диме Макало од с. Црнобуки. Втората верзија зборува дека предавникот бил Ристе од с. Секирани кој подоцна ќе биде осуден поради ова предавство и ликвидиран од Ѓорѓи Сугарев324. Но, според некои искази (Мито Пејоски), четата била поткажана и од двајцата: и од Диме од Црнобуки и од Ристе од Секирани.

Рано изутрината, на 21 мај 1903 година, селото Могила било опколено од повеќе стотини жандари и аскер. На чело на жандармеријата се наоѓал познатиот битолски башполиц (главен полицаец), Саид Ефенди. Селаните го предупредиле Параскев Цветков дека османските жандари и аскер го опколуваат селото, но иако имал изгледи да се извлече, П. Цветков прифатил борба со османските сили, борба во која се знаело дека се мали шансите комитите да се извлечат живи. Но, војводата П. Цветков бил понесен од општата револуционерна атмосфера и борбениот дух кој владеел во неговата чета. Секако дека врз ваквото расположение на војводите и комитите од оваа чета, влијаеле и храброста и самопожртвуваноста на оние македонски борци - комити на револуционерните чети на ТМОРО на чело со војводата Веле Марков во опколеното с. Ракитница, Крушевско, на чело со Методија Патчев во Кадино Село - Прилепско, херојската саможртва на Дине Абдураманов во с. Пателе -Леринско и други.

Комитите-револуционери во с.Могила се жртвувале за слободата на Македонија. Како што известил данскиот кореспондент Ф. Јансен, кој другиот ден дошол на местото на настанот и разговарал со селаните. Комитите пееле додека се бореле и гинеле. Тоа бил очигледен чин на саможртва, во исконската и прекумерна желба да се достигне слободата за Македонија. Сепак, Никола Петров Русински, доста критички смета дека виновник за настанот и жртвите во с. Могила е самиот П. Цветков бидејќи навреме не презел мерки и не дал распоред за текот на борбата. Русински го упатил ваквото свое гледиште до Штабот на Битолскиот револуционерен округ за да ги заштити оние четници кои останале живи и успеале да се извлечат, а кои требало според Дисциплинскиот устав да бидат осудени на смрт325.

Во нерамната борба, биле убиени или се самоубиле 13-14 четници. Меѓу нив и најстариот војвода Дедо Андреја од Мало Црско, потоа помладиот војвода Параскев Цветков и најмладиот четник - секретарот на четата, гимназијалецот Димитар Филдишев. Во борбата настрадало и селото Могила. Дел од куќите биле разурнати. Целосно изгореле четири куќи, а други седум биле разурнати. Биле убиени неколку жители, меѓу кои и три жени. Повеќе фамилии останале без покрив над главата и без средства за живот.

Македонски револуционер

Да се биде Македонски револуционер е навистина нешто посебно, оној кој тргнал по тој пат знаел дека одбрал нешто што ги надминува маките на Тантал и Сизиф.

Македонските векови се повеќе црнила одошто ден, постојани робии одошто слободен здив. Буни, востанија и непокор се македонското постоење и кратки слободни мигови, ретки во опстојот. Дури и денешниов македонски ден не е ден во кој не се бележи раната на распокинатоста, газената македонска свест и достоинства во Пирин, Егеј, Голо брдо, Гора, Јабука...

- И пак токму затоа да се одбере патот на Македонски револуционер врз нашава премрежна ветрометина од татковина ,среде македонски столетија сите од крвје, колеж и ништеж е и храбро и пркосно и за почит.

- Сите сечења на јазици, фрлање живи в гробје, вгорени вршници на глави, сите одродувања, дивјачки копачења по нашето име и потекло, среде македонскиот непокор по кој не препознава светот – и пак да се одбере патот на револуционер обврзувало да се ископаат во себеси и да се одгледаат сите усвитености и добродатели што му се и битие и историја на револуционерот секаде, врз сите мердијани каде пулсирала револуцијата. Во оваа смисла македонскиот револуционер во ништо не бил поштеден нити привилегиран, напротив.

- Да се одбере патот на македонски револуционер значело да се тргне по врвицата што познава секогаш тргнување но не и стигнување на целта. Единствена поблиска, посигурна дофатна награда на македонскиот револуционер му била смртта, отколку слободата. Затоа..

- Да се одбере патот на Македонскиот револуционер, значело да се прегрне отказот од животот и да се одберат занданите, мачилиштата, ченгелите, колците, спиците под ноктите и растрелите како единствена своја иднина.

ТАЕН ГРЧКИ ДОКУМЕНТ ЗА ПРЕИМЕНУВАЊЕ НА МАКЕДОНЦИТЕ
Кој поведе идеолошка офанзива против Македонците

Генералштабот на грчката армија побарал од Филипос Драгумис, во интерес на внатрешните и на меѓународните интереси на грчката држава, да најде име за да го прекрсти македонскиот јазик. Според дотогашните прописи, јазикот на Македонците во 1920 година се нарекуваше македонски, во 1928 година - македонско-словенски, и во 1940 година - словенски. Ова произлегува од еден историски документ, всушност доверлив Меморандум од дваесет отчукани страници од Филип Драгумис до Генералштабот на грчката војска, од 12 ноември 1948 година. Меморандумот се наоѓа во личната архива на Ф. Драгумис, во библиотеката „Генадиос“, во поддосието 104. 6, документ број 160 и со наслов „За пограничното бугарофонско население“.

Составувачот на меморандумот Филипос Драгумис (1890-1980) , по потекло од грчкото село Богацико или Богацко, Костурска околија, син на Стефанос, бил висок функционер на грчката држава, чијашто кариера се идентификува со процесот на погрчување на нехелинофоните жители од околиите на Македонија што се инкорпорираа, по балканските војни и Првата светска војна во Поранешна Отоманска Покраина Грција. Во времето кога е составуван Меморандумот, борбите меѓу сојузничките сили на Демократската армија и НОФ од една страна и грчката војска од друга страна, се воделе со особена жестокост во западна Македонија.

Грчката држава, паралелно со воените операции, организира и идеолошка офанзива против македонската национална заедница. Филипос Драгумис, голем познавач на македонското прашање, бил четирипати пратеник од Леринско-Костурско 1920-1922, 1926-1928. ;1932-1933. ; 1933-1935, поранешен гувернер за Македонија (1932-1934) , помошник министер за надворешни работи (од мај 1944 до јануари 1945 и од април до ноември 1945 година) , министер за одбрана (од ноември 1945 до јануари 1947 година) и пратеник од Солун во тие години (1946-1949 година) , го искажува своето мислење за насоките на конструирањето и доизградбата на грчката пропаганда, имајќи го во предвид брзиот развој на настаните на Балканот. Задачата што му била поставена на Ф. Драгумис, како член на комисијата за национални публикации од страна на Генералштабот на армијата, се однесува на наоѓањето термини за одредување на јазичниот словенски идиом на населението од некои погранични села во Северна Поранешна Отоманска Покраина Грција и конкретно во Западна Македонија. Тоа значи, со други зборови, дека воениот штаб барал да најде, во согласност со внатрешните и меѓународните интереси на грчката држава, име за да го прекрсти македонскиот јазик. Ф. Драгумис се обидува опширно со својот Меморандум да и помогне на грчката пропаганда да се откаже од дотогашните три принципи кои официјално ги имаше употребено Поранешна Отоманска Покраина Грција во своите пописи за да го одреди јазикот на Македонците: македонски во 1920 година, македонско-словенски во 1928 година и словенски во 1940 година. Првата глава од Меморандумот е насловена: „Отфрлување на терминот Славомакедонци „, каде е дадено и појаснувањето за причините за отфрлувањето на овој термин. Иницијативата потекнува од Министерството за надворешни работи кое „ја признава штетноста од употребата на Терминот славомакедонски јазик и славомакедонска националност, што намерно го воведоа славомакедонистите во меѓународната употреба и бара тој термин да се отфрли“.

Наспроти фактот дека термините македонски јазик и македонска нација не престанаа да се употребуваат од грчките комунисти, вистина е и тоа дека истовремено, партискиот јазик ја наложи и употребата на терминот Славомакедонци.

МАКЕДОНЦИТЕ НЕ ГО ЗАБОРАВААТ СВОЕТО ИМЕ

Наспроти обидите од надворешните сили да ни се замени етничкото име со политичко, сепак гледаме дека успех не е постигнат.
Причини за ова има неколку.
Некои од нив се:

1. На прво место несомнено е причината дека Македонецот никогаш не ја заборавил својата древна слава. Имињата на двата најголеми македонски цареви Филип Втори и Александар Македонски, пренесувани низ вековите, стигнале и до нас.
Овде секако се и урнатините на старите македонски престолнини Едеса (Воден) и Пела; потоа надгробните споменици, расеани речиси низ цела Македонија - сето тоа постојано го потхранувало споменот по минатото и жедта за ново воскресение на нашиот народ.

2. Значителен дел од нашата татковина, уште од крајот на 8. век, го востановил своето етничко име. Тоа е територијата на источна Македонија, која ги опфаќала следниве граници: на север стигнувала до падините на Стара Планина. На југ, по течението на р. Марица, стигнувала до Егејското Море. На запад стигнувала до околината на Солун. Оваа територија од крајот на 8. век била организирана како одделна административна тема во Византија, која го носела името Македонија. Ова име останало до крајот на византиското владеење.

3. Византија продолжувала да ги собира своите војски на етнички принцип. Така, во оваа империја, постоеле: "тракиска војска", "македонска војска", "словенска војска" итн. Овие војски биле обучувани и командувани главно од команданти Македонци, кои стекнале слава како најдобри полководци, додека нивната војска се сметала како најдобра во битките.

4. Своја заслуга имаат и македонските писатели. Како прва земја во Европа, која го прифатила христијанството, Македонија дала многу маченици во негова слава. Споменот на овие маченици бил овековечен во т.н. "житија". Во овие житија, писателите ја спомнувале својата татковина и, што е уште поважно, секогаш ја разграничувале од соседните земји и народи.

5. Се разбира дека овде се и западните хроничари кои честопати го спомнувале нашето етничко име.

Со посебна популарност биле користени и четирите книги за солунскиот чудотворец Свети Димитрија. Во нив среќаваме многу детали од политичкиот и општествено-стопанскиот живот на Македонија во Средниот век. Во "Месецословот", пишуван во времето на Василиј Втори, каде што се собрани поголемиот дел од житијата на македонските свештено-маченици, пишува дека: "...четириесетте девици-маченици биле од Адрианопол во Македонија" (ГИБИ, т. 6, стр. 48).

Од посебно значење биле и многуте географски патеписи, кои ја користеле старомакедонската топонимија. Така, на пример, Михаил Псел раскажува за востанието на Македонците во 1057 година, на чие чело бил Лав Торник. Псел, како современик на Торник, соопштува дека Македонците си биле живи и здрави и во 11. век. Тој пишува: "Тогаш околу престолнината имаше многу Македонци, главно такви, кои од памтивека живееја во Адрианопол" (исто, стр. 102). Овде Псел открива и дел од моралните квалитети на Македонците, па пишува: "Повеќето Македонци се луѓе, полни со надменост и смелост..." (исто, стр. 105).

Александар Ефтимов

Роден е во 1874 година во Битола. По завршувањето на средното образование, во учебната 1895-1896 година бил учител. Нешто подоцна станал раководител на Организацијата во Лерин. Во 1899/900 година станал раководител на Организацијата во Битола. По една година бил избран за член на Битолскиот окружен револуционерен комитет и раководител на ученичката револуционерна организација во градот. Учествувал во многу борби со турскиот аскер, пред, за време и по Илинденското востание. По Првата светска војна живеел во Бугарија. Во меѓусебните фракциски борби бил на страната на т.н. левица.

Александар Кошка

Роден е во влашкото село Гопеш. Учесник во национално-ослободителната борба на македонскиот народ. Завршил романска гимназија во Битола и студирал медицина. Бил еден од најактивните Власи - членови на ВМРО. Како пелистерски војвода тој со својата чета учествувал во Илинденското востание и во борбите по Востанието. Загинал во 1907 година.

Александар Сандо Малинов

Роден е во Ново Село - Штип на 22 декември 1899 година. Бил многу храбар и решителен револуционерен деец. Со својата храброст се прославил и заслужено влегол во алејата на бесмртните со подвигот што го направил на 6 јануари 1904 година. Случајно откриен поради непретпазливост на некоја жена и опкружен од турска војска во штипското маало Ново Село, А.Малинов не се предал, туку храбро ја прифатил борбата, убивајќи 16 турски војници, 1 муљазим и 1 јусбашија. Иако тешко ранет, успеал да се пробие од обртачот. Меѓутоа, како последица на раните набрзо починал. Овој македонски јунак бил погребан ноќе, тајно, од штипските граѓани во дворот на црквата "Св. Арангел".

Александар Турунџев

Роден е во 1872 година во с.Екши Су, Леринско. Во редовите на ТМОРО се вклучил многу млад, најнапред како четник, а потоа како војвода. За време на Илинденското востание со својата чета зел активно учество во борбите кај Леринско. По востанието учествувал во обновувањето на револуционерната мрежа во својот реон и влегол во новиот сотав на Леринското Горско началство. Кон крајот на 1904 година, во селото Ајтос, Леринско, бил предаден од шпионот Митре Гинков. Бил заробен и одведен во битолскиот истражен затвор. Таму бил подложен на големи измачувања и држан цела година. Турскиот суд во Битола го осудил на смрт, а казната била извршена со јавно бесење на битолскиот Ат-Пазар, на 29 август 1905 година.

Александар Чакаров

Роден е во Струга, во 1869 година. По завршувањето на образованието работел како учител. Рано се вклучил во национално-ослободителната борба на македонскиот народ. Бил охридски реонски раководител а за време на Илинденското востание член на Горското раководство на Охридскиот револуционерен реон. Бил и редактор на весникот "Автономија". Умира во Софија во 1909 година.

Анастас (Ташко) Д. Лозанчев

Роден е на 8 април 1870 година во Битола. Отпрвин бил учител, а потоа држел фотографски дуќан во Битола. Во Организацијата бил воведен лично од Даме Груев. Станал претседател на Окружниот комитет на Битолскиот револуционерен округ и во тоа својство учествувал на Солунскиот конгрес на ТМОРО (јануари 1903), а потоа и на Окружниот смилевски конгрес (мај 1903). На Смилевскиот конгрес бил избран за член на Главниот востанички штаб. По задушувањето на востанието побегнал во Бугарија, во Софија, каде останал да живее до крајот на својот живот. Починал на 8 ноември 1945 година во Софија.

Андон Филахтечев Димитров

Роден во 1867 година во с. Ајватово (Солунско). Студирал право на Вишото училиште во Цариград, а потоа и на Универзитетот во Лиеж (Белгија). По завршувањето на студиите извесно време работел како професор по турски јазик во Егзархиската гимназија во Солун, а подоцна како адвокат и судија во Битола и Цариград. Антон Димитров е еден од основачите на МРО односно ТМОРО во 1893 година. По Првата балканска војна, Антон Димитров се населил во Софија (Бугарија), каде заземал високи позиции во Министерството за правосудство (1915/18) и Министерството на надворешните работи (1918/20). Умира на 13 март 1933 година во Софија.

Андреј Казепов

Роден е во 1878 година во Ресен. Откако ја завршил Солунската егзархиска гимназија, учителствувал во Банско и Струмица. Бил назначен за војвода во Кресненскиот реон. На 24 април 1904 година, во еден судар со турската војска, Казепов загинал кај селото Сенокос, Кресненско.

Антон П. Стојанов

Роден е во с.Стојаково, Гевгелиско. По завршувањето на Солунската егзархиска гимназија, извесно време бил учител во Бугарија, каде што станал секретар на Македонскиот комитет. Се префрлил во Македонија и во 1903 година пристапил во четата на Х.Чернопеев. На 6 април 1903 година, четата на Чернопеев водела тешка борба со многуброен турски аскер. Во текот на борбата загинал и Антон Стојанов.

Блаже Крстев Биринчето

Роден е во с. Бирино, Крушевско, во 1873 година. Рано се вклучил во редовите на ТМОРО, најнапред како основач, организатор и водач на Организацијата во селото а по убивството на крвникот Расим како четник во четата на војводата Ѓурчин Наумов. Непосредно пред Илинденското востание формирал своја месна чета со четници од неговиот крај обиколувајќи ги селата во Крушевскиот реон. За време на Илинденското востание со својата чета се борел во Крушевскиот реон под главното раководство на П.Гули. По Востанието продолжил да дејствува како околиски војвода во Демирхисарскиот и Крушевскиот реон и така се одржал сe до 1911 година. Загинал на 31 мај 1911 година во борба со турскиот аскер кај селото Журче, Демирхисарско.

Бојан Панајотов

Роден е во Битола во 1883 година. Познат битолски револуционер - терорист. Како четник и терорист, по задача, се справил со повеќе гркомани во градот. Во 1906 година добил задача да го убие србоманот Коста Начов од Ресен. Тој ја извршил задачата сред бел ден. Но, истиот момент бил опколен од Турците. За да не им падне жив во рацете, Бојан извршил самоубиство.

Борис Дрангов

Роден е на 3 март 1872 година во Скопје. Завршил педагошко училиште во родниот град, а потоа и воено училиште во Софија. Ја напуштил офицерската должност и со своја чета од 120 луѓе се вратил во Македонија за да земе учество во Илинденското востание. По востанието заминал во Санк Петербург, каде го продолжил военото образование и завршил воена академија. Како полковник во бугарската армија учествувал во Балканските и Првата светска војна. Загинал на 26 мај 1917 година, како командир на 9-тиот пешадиски полк, во борбите на Македонскиот фронт, кај реката Црна, Битолско.

Борис Сарафов

Роден во с. Либјахово, Неврокопско (сега Гоцеделчевско) на 12 јули 1872 г. Се школувал во Солун, а потоа се префрлил во Софија каде во 1894 година го завршил военото училиште.

Во 1895 г. влегува во Македонија со чети, испратени од Врховниот комитет и го зазел градот Малник, во кој се одржал неколку дена (Мелничко востание).

Во 1899 година Борис Сарафов станал претседател на Врховниот македонски комитет во Софија. На Смилевскиот конгрес бил избран за член на Главниот востанички штаб и ја имал задачата да го состави Востаничкиот дисциплинарен устав. За време на Илинденското востание Сарафов учествувал во повеќе битки во Битолско, Демирхисарско, Леринско, Костурско и други реони. По неуспехот на востанието, извесно време се повлекол во Бугарија, каде што со себе го понел и востаничкото знаме. На 28 ноември 1907 година во Софија, заедно со И.Гарванов, бил убиен од Тодор Паница.

Борис Сугарев

Роден е во Прилеп, во 1878 година. Гимназија учел во родниот град и во Солун, а воено училиште завршил во Софија. Со чин потпоручник, пролетта 1903 година заминал за Македонија, заедно со четата на Софрониј Стојанов. Загинал во една борба со турска потера, на 28 април 1903 година.

Митре Влаот

Митре Панџаров – Влаот, познат како Митре Влаот (Влавот) е роден 1873 година во с. Кономлади (денес Макрохори, Поранешна Отоманска Покраина Грција), Костурско. По народност Влав. Во 1901 година влегува во ТМОРО како обичен четник. Во четата се научил да чита и пишува, а по тоа станал помошник на војводата Папанчев. Зел учество во Смилевскиот конгрес, на кој е решено да се крене востание. Во мај 1903 година четата на Митре Влаот се судрила со турски аскер кај селото Руља (денес Котас).
За време на Илинденското востание учествува во нападот врз османлискиот гарнизон во селото Вишени (денес Висиниа) и во големата битка кај селото Писодер (денес Писодерион). По неуспехот на востанието , во април 1904 година формирал нова чета, којашто бргу се зголемила. Бил прогласен за главен војвода на Костенаријата, кадешто повеќе пати се судрувал со грчки андартски чети.

а сега покрај све Митре е најзаслужен за смрта на еден од најголемите крвници на македонскиот народ во егејска македонија клетникот Павлос Мелас миленичето на Каравангелис.

ВМОРО разбира дека главата на грчкиот комитет е Павлос Мелас, и дека ако таа се одсече, работите ке се свртат во друга насока. Набргу после масакрот во Загоричани, четата на Митре Влаот успева го направи тоа. Кога Мелас влегува со неговата чета во селото Статица, човек на ВМОРО од тоа село го здогледува и без да го забележат успева да го напушти селото и да отиде во блиската гора кајшто се наоѓала четата на Митре Влаот. Четата го следи секој чекор на Мелас, неколку пати влегуваат во престрелка, но никако да го уништи, затоа што турците секогаш доаѓаат да го спасат Мелас.

Но, овојпат Влаот прави гениален маневар. Му кажува на еден од неговите комити којшто знае грчки да напише писмо на грчки до турскиот гарнизон во Кономлади во коешто е напишано дека Митре Влаот се наоѓа во селото. Кога турскиот јузбашија го добива писмото, веднаш ја дига војската и тргнува кон Статица 9за главата на Влаот има огромна награда, и сите сакаат да го уловат). Турците ја опколуваат Статица, ја наоѓаат куќата во којашто е Павлос Мелас и започнуваат стрелба. Андартите мавтаат со бели знамиња, викаат: "Не сме комитаџии, Грци сме.. Ваши пријатели". Но напразно, Турците се решени да го фатат Влаот, и не престануваат. Тогаш Мелас е погоден во стомакот, и умира бавно 4 часа - со тешка, мачителна и заслучена смрт. Другите андарти успеваат да се предадат. Кога гледаат дека убиле Грк, а не Влаот Турците започнуваат да тажат. Така умира Павлос Мелас, убиец и непријател на Македонскиот Народ.